8’inci e-Safe Kişisel Verileri Koruma Zirvesi’nde konuşan Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emel Badur, ‘Giyilebilir Teknolojik Ürünler Yoluyla İşlenen Kişisel Sağlık Verilerinin Korunması’ konusunda bir sunum gerçekleştirdi.
Emel Badur, kişisel sağlık verisi kavramının yasa koyucu tarafından açıkça tanımlanmamış olmakla birlikte; kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişinin ruh, akıl ve beden sağlığına ilişkin her türlü bilgiyi kapsayacak şekilde yorumlandığını belirtti. Ayrıca Badur, kişisel sağlık verilerinin işlenmesinin, ilgili kişinin kendisine tanınan bazı hakları kullanabilmesi açısından gerekli olabileceğini ifade etti.
Emel Badur, sözlerine şu şekilde devam etti: ”Şimdi, giyilebilir teknolojik ürün dediğimiz zaman ne anlıyoruz? Oradan başlayalım. Hemen diyeceksiniz ki, işte akıllı saatleri anlıyoruz. Fitness bilekliklerimiz var, onları anlıyoruz. Tamam, şu anda onları anlıyoruz ama aslında giyilebilir teknoloji dediğimiz şey oldukça eski. Bizim için, 1500’lü yıllarda ilk önce saatler kolye olarak tasarlanıyorlar. Yani bileğe takılmak için tasarlanmamış bu işin orijinali. Ondan sonra, hatta hâlâ bileğe takılma aşamasına gelmiyoruz. Ondan sonrasında cep saatleri ki bir dönem çok modaydı, erkek aksesuarlarının başlıcalarındandı. En nihayetinde kola da geçiyorlar bizim için. Giyilebilir teknoloji olarak kabul ediyor muyuz? Hiç şüphesiz. İster kolye olarak takın, ister cep saati, ister kolunuza takın; hepsi bizim için giyilebilir teknolojinin öncülleri, ataları. 1980’lerde işin kötüsü yaşım tutuyor, hatırlıyorum o kol saatlerine hesap makineleri ekleniyor. Aman Allah’ım, ne kadar büyük bir devrim oluyor. Çok heyecan veriyor bize. Böyle basıyorsunuz, ışığı yanıyor ve bir şeyler hesaplıyor. “Tıp çok ilerledi” esprilerini yapıyoruz ve ondan sonra işte yavaş yavaş dikkat edin. Niye tarihçeden bahsediyorum? Çünkü şu anda giyilebilir teknoloji dediğimiz zaman bizim aklımıza doğrudan kişisel veri işleyenler geliyor. Aslında giyilebilir teknolojinin tamamı kişisel veri işlemiyor. Böyle bir kayıt fonksiyonları yok. Dijital adım sayaçlarını anımsarsınız. Bu tespih, dijital tespihleri bilirsiniz. İşte çekerler, basarlar. Bakın, bunların hiçbirinde aslında veri işleme fonksiyonu, işlevi yok. Ama hepsi giyilebilir teknoloji mi? Evet. Yani giyilebilir teknoloji, bizim anladığımız anlamda cihazların akıllanmasından sonra anlaşılıyor.”
Emel Badur, konuşmasının devamında şu değerlendirmede bulundu: ”Artık giyilebilir teknolojiyi konuştuğumuza göre, kişisel sağlık verisi meselesine gelelim. Yasa koyucu, bizim için Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nda veri türlerini örneklendirme yolunu tercih etmemiş. Ki mesela GDPR’a baktığınız zaman, Genel Veri Koruma Tüzüğü’ne baktığınız zaman, orada kişisel verilerin örneklendirildiğini görürsünüz. Yöntem incelemesi, yasama tercihi ayrı bir konuşmanın konusu olsun. Şimdi, bizim yasa koyucumuz sınırlı sayma değil de örnek verme yolunu bile benimsememiş. Ama aslında 6’ncı madde düzenlemesinde bunu deliyor. Niye deliyor? 6’ncı maddede, hangi kişisel verilerin özel nitelikli kişisel veri olduğunu düzenlerken, aynı zamanda kişisel veri örneklerini de saymış oluyor mu bize? Evet, yanıtını veriyoruz ve bu özel nitelikli kişisel verilerden bir tanesi de hangisi? Sağlık verileri, kişisel sağlık verileri. Yine Genel Veri Koruma Tüzüğü’nün aksine, Türk yasa koyucusu diğer veri türlerinde olduğu gibi kişisel sağlık verisini tanımlamayı da tercih etmedi. Ama söz konusu tanımı biz yapabiliriz. Şu şekilde genel, kapsayıcı bir tanım yapmaya çalışırsak söyleyebileceğimiz şey: Gerçek kişinin kimliği belirli ya da belirlenebilir; gerçek kişinin ruh, akıl, beden sağlığı ile ilgili her türlü bilgisi, kişisel sağlık verisi olarak kabul edilebilir. Kişinin sadece geçirdiği hastalıklar ya da tedaviler değildir kişisel sağlık verisi. Kişinin hâlihazırdaki sağlık durumu da kişisel veridir. Geçmişteki hastalıkları, geçmişte görmüş olduğu tedaviler, kullandığı cihazlar, protezler kişisel sağlık verisidir.”
VİDEO: 990
BAŞLIK: Veri İşlemeyen Teknolojiden Veri Üreten Cihazlara
KONUŞMACI: Prof. Dr. Emel Badur – Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü
ETKİNLİK: 8. e-Safe Kişisel Verileri Koruma Zirvesi
TARİH: 30 Nisan 2025, Çarşamba
YER: Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) Konferans Salonu – Ankara
